Чӑваш Енри шкулсенче «Виҫӗ хӗвел» (вырӑсла — Три солнца) ятлӑ кӗске метрлӑ фильма кӑтартаҫҫӗ. Ӑна шкул ачисем хут пухса тунӑ укҫапа ӳкернӗ.
«Вести.Чувашия» телекурав пӗлтернӗ тӑрӑх, макулатура пуҫтарма 286 шкул хутшӑннӑ.
Фильма Шупашкарта, Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплексра тата Канаш районӗнчи Ҫӗнӗ Мами ялӗнче ӳкернӗ.
Кӗске метрлӑ кинолента чӑваш халапӗсемпе тата йӑли-йӗркипе паллаштарать, ҫынсене юратма вӗрентет теҫҫӗ ӑна ӳкернисем.
Фильм сценарисчӗ тата режиссёрӗ – Елена Дубровская. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кинолентӑна «Киноуроки» (чӑв. Киноуроксем) проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май ӳкернӗ. Асӑннӑ проектпа килӗшӳллӗн 37 кинолента ӳкернӗ, пӗтӗмпе 99 фильм ӳкерме тӗллев лартнӑ.
«Виҫӗ хӗвел» фильма Раҫҫейри мӗнпур шкулта класс сехечӗсен вӑхӑтӗнче кӑтартӗҫ.
Сӑмах май каласан, виҫӗ хӗвел пирки юмах-халап ытти хӑш-пӗр халӑхӑн фольклорӗнче те тӗл пулать.
Чӑваш Енӗн юстици министрӗнче тӑватӑ ҫул тӑрӑшнӑ Наталья Тимофеева Совет Союзӗн Геройӗ А.В. Кочетов ячӗллӗ Федерацин Атӑлҫи округӗнчи Чӑваш кадет корпусне ертсе пыма тытӑннӑ. Унччен вӑл ҫулталӑк ытларах Шупашкар районӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче ӗҫленӗ.
Наталья Тимофеева Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ юрисчӗ шутланать, ӑна «Чӑваш Республики умӗнче тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» медаль орденӗпе чысланӑ.
Наталья Юрьевна 1979 ҫулхи раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Приморье тӑрӑхӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «юриспруденци», «хими» специльноҫсене алла илнӗ. «Чӑвашторгтехника» организацире юрисконсульт, пай пуҫлӑхӗ пулнӑ, кайран ЧР Культура министерствинче консультант-юристра, тӗп специалистра, пай пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ. 2011-2015 ҫулсенче Чӑваш Енӗн Пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче тимленӗ, унта министр ҫумӗ таран вырӑн йышӑннӑ. 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитетне ертсе пыма тытӑннӑ, комитетран министерство туса хунӑ хыҫҫӑн министр пуканне йышӑннӑ. Кайран ӑна министр тивӗҫӗнчен хӑтарнӑ.
«Тӗрленӗ Чӑваш Ен» проект Республика кунӗнче старт илнӗ. Унпа килӗшӳллӗн, кашни районти ӑстасем республика карттине тӗрлӗҫ. Уявра Чӑваш тӗррин музейӗ кашни района чиккисене ӳкернӗ картинӑна валеҫсе панӑ.
Ӑстасем ҫӑвӗпех ӗҫленӗ. Акӑ карттӑн пӗрремӗш пайӗсем музея ҫитнӗ. Шупашкар районӗн карттине Любовь Вазюковӑпа Анастасия Андреева тӗрленӗ. Елчӗк районӗнче ку ӗҫе Римма Парферьева пурнӑҫланӑ. Вӑрнар районӗнче вара карттӑна Елена Есенцева тата Елена Шарипова тӗрленӗ. Красноармейски районӗн карртине Жанна Михайлова хатӗрленӗ.
Проект положенийӗпе килӗшӳллӗн, карттӑсен тӗрленӗ пайӗсем музея авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ҫитмелле. Унтан вӗсене «Паха тӗрӗ» хапрӑк ӑстисем пӗрлештерӗҫ. Тӗрленӗ карттӑпа халӑха Чӑваш тӗррин кунӗнче, чӳкӗн 26-мӗшӗнче, паллаштарӗҫ.
Шупашкар районӗнчи тӗп пульницӑна 19 дефибриллятор кӳрсе килнӗ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, аппарата сывлӑх сыхлавӗн пирвайхи сыпӑкне юсаса ҫӗнетессипе ҫыхӑннӑ программӑпа килӗшӳллӗн туяннӑ.
«Дефибриллятор чӗрепе ӳпке чирӗпе чирлесен реанимаци вӑхӑтӗнче, кардиоплегипе ҫыхӑннӑ операцисенче кирлӗ. Чӗре кӗтмен ҫӗртен чарӑнса ларасран пулӑшать», — ӑнлантарнӑ Шупашкар районӗнчи тӗп пульницӑн аслӑ фельдшерӗ Алевтина Окликова.
Реанимаци оборудованине пульницӑн подразделенийӗсене ҫывӑх вӑхӑтра валеҫсе парӗҫ. 9 дефибриллятора врач амбулаторийӗсене парӗҫ, пӗрне — 1 Ишлейри пульницӑна, пӗрне — Тутаркассинчи участок пульницине. 7 дефибриллятора халӑх йышлӑ вырӑнсенчи ФАПсене илсе кайӗҫ, пӗри район пульницинче юлӗ.
Йӗрке хуралӗнче ӗҫленӗ ҫын йӗркене хӑй пӑснӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл суд тенкелӗ ҫине ларӗ. Ун тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 285-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Чӑваш Енӗн прокуратуринче пӗлтернӗ тӑрӑх, саккун арҫынна 4 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма май парать.
41 ҫулти оперативлӑ дежурнӑй тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе Шупашкар районӗнчи прокуратура ҫирӗплетнӗ. Асӑннӑ этем Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре вырнаҫнӑ пайри дежурство пайӗнче оперативлӑ дежурнӑй пулса ӗҫленӗ вӑхӑтра ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчевҫисем палӑртнӑ тӑрӑх, 2020 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен тытӑнса 2021 ҫулхи ака уйӑхӗн 16-мӗшӗччен ҫав ҫын талӑкри дежурствӑра тӑнӑ чухне ӗҫри топливо карттине хӑйӗн паллаканӗсене панӑ тата унпа хӑйӗн транспорчӗ валли усӑ курнӑ. Ҫапла вӑл 10 пин ытла тенкӗлӗх тӑкак тунӑ.
18 ҫулти каччӑна ток ҫапнӑ. Халӗ ҫав пӑтӑрмаха РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн специалисчӗсем тӗпчеҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе вӗсем РФ Пуҫиле кодексӗн 238-мӗш статйин 2-мӗш пайӗн «в» пункчӗпе килӗшӳллӗн тӗпчеҫҫӗ. Хӑрушсӑрлӑх йӗркине пӑсса пулӑшу кӳни ҫын вилнипе вӗҫленсен ҫав статьяпа ӗҫ пуҫараҫҫӗ.
Пӑтӑрмах 2020 ҫулхи раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Шупашкаркассинчи «VILLAGE» хӑна комплексӗнче пулса иртнӗ. Шупашкар каччи бассейна епле ӑшӑтнине пӗлменрен шыва чӑмнӑ. Ҫамрӑка ток ҫапнӑ, вӑл инкек вырӑнӗнчех вилсе кайнӑ.
Бассейнпа епле усӑ курнине, ытти ҫынна та вӑл шар кӑтартнипе кӑтартманнине палӑртас тесе тӗпчевҫӗсем унта пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнчен пуҫӑнса кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗччен каннӑ ҫынсене сасӑ пама ыйтаҫҫӗ. Тӗпчевҫӗн телефон номерӗ — (8352) 62-04-05.
Ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев республикӑн Патшалӑх Канашӗн председательне Альбина Егоровӑна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа наградӑласси ҫинчен калакан хушӑва алӑ пуснӑ.
Чӑваш парламенчӗн спикерӗ 1958 ҫулхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Апаш ялӗнче ҫуралнӑ. 1999 ҫулта Питӗрти патшалӑх техника университетӗнчен вӗренсе тухнӑ, унта «Экономика тата предприятие ертсе пырасси» специальноҫа алла илнӗ. Ҫамрӑк чухне вӑл Шупашкарти планпа экономика техникумӗнче ӑс пухнӑ. Ун хыҫҫӑн Шупашкар районӗнчи финанс пайӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Каярах асӑннӑ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — экономика, пурлӑх тата хутшӑнӑвӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ пулса тӑрӑшнӑ. 2010-2016 ҫулсенче Чӑваш Республикин Конкурентлӑ политика тата тариф службине ертсе пынӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ҫӗрле Шупашкар районӗнче ЧР Патшалӑх автоинспекцийӗн инспекторӗсем «Тойотӑна» чарӑнма ыйтнӑ. Анчах лешӗ хӑнк та туман, иртсе кайнӑ.
Пакунлисем ун хыҫҫӑн вӗҫтернӗ. Водитель машинине вӑрман хӗррине хӑварнӑ та хӑй тарнӑ. Анчах инҫе каяйман – ӑна кӗҫех ҫул-йӗрпе патруль службин ятарлӑ батальонӗ тытса чарнӑ.
Тытса чарнӑ чухне арҫын хӑйне йӗркеллӗ тытман: йӗрке хуралҫисен тумне ярса тытнӑ, тарма хӑтланнӑ. Шупашкар районӗнче пурӑнакан 33 ҫулти арҫын ӳсӗр пулни палӑрнӑ. Ҫитменнине, унӑн водитель прави пулман. Ӑна 4 статьяпа килӗшӳллӗн явап тыттарма йышӑннӑ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ поселокӗнче арҫын виллине тупнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсем кун тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Арҫын виллине ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Кӳкеҫ поселокӗ ҫывӑхӗнчи ҫырмара асӑрханӑ. Ӗнер следовательсем ҫав ҫын кам пулнине, вӑл мӗнле вилнине палӑртас тӗллевпе ӗҫленӗ.
Хӗрарӑмсем те руль умне ӳсӗрле ларма юратаҫҫӗ.
«Советская Чувашя» хаҫа Инстаграмра ӗнер пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, сӑмахран, Патӑрьел районӗнчи Турхан ялӗнче 27 ҫулти хӗрарӑм хамӑр ҫӗршывра кӑларнӑ машинӑпа ҫул айккине чӑмнӑ. Аллине хуҫнӑскере пульницӑна илсе кайнӑ. Лере тухтӑрсем тӗрсленӗ те организмра 0,705 мг эрех пулни палӑрнӑ. Арҫыншӑн та ун чухлӗ эрех ӗҫни нумай теҫҫӗ специалистсем.
«Кӳкеҫ — Тутаркасси — Ҫӗнӗ Шупашкар» ҫул ҫинче 29 ҫулти хӗрарӑм инкеке лекнӗ. Шупашкар районӗнче пурӑнаканскер «Фольксваген Поло» машина рульне тытса пынӑ. Машина ҫул айккине чӑмсан вӑл аманнӑ. Анчах хытах мар. Вӑл та ӳсӗр пулнӑ.
-13.7 °C